Türk yükseköğretim sisteminde 1982 yılında kurulan Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi, yaklaşık 1 milyon 400 bin öğrencisi ve 2 milyon 820 bin mezununa açıköğretim sistemiyle yükseköğrenim sağlamanın yanı sıra özel projeler yardımıyla Türkiye’nin eğitim sorunlarının aşılmasında vazgeçilmez bir rol üstlenmektedir.
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi, ülkemizde çağdaş anlamda açıköğretim sistemi ile yeni ihtiyaçların karşılanması konusunda hızla harekete geçebilen çok esnek bir yapıya, güçlü bir organizasyona sahiptir. Uluslararası düzeyde işbirlikleri için cazibe merkezi haline gelen Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi, sahip olduğu teknik alt yapı, kalite düzeyi yüksek ve verimli çalışabilen üretken insan kaynağı ile kendini sürekli yenileyerek uyguladığı açıköğretim sistemi ile Türk Yükseköğretim Sisteminde ülkemizde yükseköğretim alanında birçok ilkleri ve yenilikleri uygulamaya koymaktadır. Bu yönü ile dünyanın mega üniversiteleri arasında yer almaktadır.
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi ülkemizde yükseköğrenim talebini karşılamada sağladığı kapasite yanında milli eğitim, sağlık, ilahiyat, tarım, polis, jandarma, kara, deniz, hava komutanlıkları ve adalet personeline yönelik önlisans, lisans tamamlama ve lisans eğitimlerini açıköğretim sistemi ile sürdürmektedir. Ayrıca Anadolu Üniversitesi Türkiye ekonomisi ve iş yaşamına sağladığı geniş ölçekli katkılarla saygınlık kazanmış ve uluslararası rekabette başarılara imza atmış sektör temsilcisi kuruluşlara yönelik insan kaynağı geliştirme projeleri aracılığıyla toplumumuzun eğitim düzeyinin artmasına büyük katkıda bulunan çağdaş bir eğitim kurumudur.
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi eğitim yaptığı toplam 19 lisans, 39 önlisans programıyla, ulusal sınırları aşarak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Azerbaycan, Kosova, Makedonya, Bulgaristan, Bosna Hersek, Kuzey Amerika, Suudi Arabistan ve çeşitli Batı Avrupa ülkelerinde yaşayan Türk vatandaşlarına eğitim hizmetini çağdaş Açıköğretim Sistemi ile götürüyor. Bugün Türkiye’de üniversitelerde öğrenim gören öğrencilerin yaklaşık yarısı Anadolu Üniversitesi öğrencisi ve Açıköğretimli…
Bunların bir kısmı; koşulları gereği örgün eğitime devam etme olanağı bulunmayan öğrenciler. Açıköğretim sistemi bu yönüyle, fiziksel, işitme ve görme engeline sahip vatandaşlar yanında cezaevlerinde hükmünü tamamlamaya çalışan vatandaşlarını da göz ardı etmeden eğitimde fırsat eşitliğini her koşulda sağlıyor olmanın ayrıcalıklı ve haklı gururunu yaşıyor.
6 Kasım 1981 tarihinde yürürlüğe giren ve Türk Yükseköğretimini yeniden düzenleyen 2547 sayılı kanunun 5. ve 12. maddeleri, Türk Üniversitelerine Sürekli ve Açıköğretim yapmak hakkını tanımıştır. Daha sonra bu görev bilimsel birikim, akademik deneyim, nitelikli insan kaynağı ve uluslararası standartlarda teknik/teknolojik altyapıya sahip olan Anadolu Üniversitesi’ne 20 Temmuz 1982’de çıkartılan 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile verilmiştir. Mevcut İletişim Bilimleri Fakültesi bünyesinden doğan Açıköğretim Sistemi böylece ülke düzeyinde uzaktan öğretim hizmeti ile görevlendirilmiştir.
1981 yılında Türkiye’de yükseköğrenime olan talep 420 bin iken, üniversitelere girebilen öğrenci sayısı 54 bin dolayındaydı. Yani o dönemde var olan üniversiteler talebin yaklaşık % 13’ünü karşılayabiliyordu. Öte yandan eğitim teknolojisindeki gelişmeler, eğitimin duvarların dışına taşınması düşüncesini, açıköğretim sistemi modelini zorunlu kılıyordu. Bu düşünceler uygulamaya dönüştü ve Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 1982-1983 öğretim yılında, yüksek eğitimde yüksek standartlarda fırsat eşitliği ilkesiyle ve Açıköğretim Sistemi ile eğitim veren ilk fakülte olarak hizmete başladı. İlk yıl İktisat ve İş İdaresi lisans programlarına 29.500 öğrencinin kaydolması, yükseköğrenim ihtiyacının ve talebinin boyutlarını açıkça ortaya koyuyordu. 1982-1993 yılları arasında Türkiye’de, Anadolu Üniversitesi’nin sunduğu Açıköğretim’e olan talep hızla arttı. Bu yıllar arasında sadece İşletme ve İktisat Lisans Programları ile yetinilmedi. Milli Eğitim Bakanlığı ile imzalanan protokol gereğince yaklaşık 200 bin öğretmene önlisans ve lisans tamamlama olanağı sunuldu. Ayrıca, KKTC’den de açıköğretim programlarına öğrenci kaydına başlandı. Sağlık Bakanlığı ile yapılan protokol gereğince iki yıllık Ebelik, Hemşirelik ve Sağlık Teknikerliği Ön Lisans Programları; Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı ile yapılan protokol gereğince iki yıllık Tarım ve Veterinerlik Önlisans Programları açıldı. 1987 yılında Batı Avrupa Projesi adı altında Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde yaşayan Türk vatandaşlarına yönelik lisans ve önlisans programları uygulanmaya başlandı.
1993 yılında Açıköğretim Sistemi, 496 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile günün eğitim gereksinimlerine göre yeniden yapılandı. İktisat ve İşletme programları dört yıllık İşletme ve İktisat Fakültelerine dönüştürüldü. Bu Kanun Hükmünde Kararnameye göre Açıköğretim Fakültesi ise, Açıköğretim Sistemi ile ilgili kitap, radyo-tv programları, bilgisayar, akademik danışmanlık, organizasyon, sınav ve her türlü öğrenci işleri gibi hizmetleri vermekle yükümlü kılınmış ve önlisans, lisans tamamlama, lisans ve her türlü sertifika programlarını yürütmekle görevlendirilmiştir.
1993-1997 yılları arasında Açıköğretim Fakültesi bünyesinde kurulan Sosyal Bilimler, Ev İdaresi, Büro Yönetimi, Halkla İlişkiler gibi 17 önlisans programı geliştirildi. Daha önceden ÖSYM tarafından yapılmakta olan Açıköğretim sınavları 1996 yılından itibaren Anadolu Üniversitesi tarafından yapılmaya başlandı. 1998 yılından itibaren ise değişen teknolojik koşullar ve özellikle eğitim gereksinimlerinin farklılaşmasıyla, başta İnternet olmak üzere çağdaş iletişim teknolojilerinin çok daha yoğun olarak kullanıldığı ve uzaktan eğitimi klasik işlevlerinin ötesine taşıyan yapılanmalarla birlikte yeni bir dönem başladı.
Türk Yükseköğretim Sistemi ve Üniversitemiz açısından son derece önemli olan Açıköğretim Sistemi 1998 yılından itibaren klasik amaçların ötesine geçirildi ve bu değişimin gerektirdiği etkin bir yönetsel yapıya kavuşturuldu. Bu yönde Anadolu Üniversitesinin tüm akademik, teknik ve idari birimleri Açıköğretim Sistemi’ne etkin bir şekilde katkı sağlayabilir hale getirildi. Diğer yandan bu sistem içinde eğitim yapan fakülteler arasında iletişim ve işbirliği daha etkin ve verimli düzeye kavuşturuldu. Oluşturulan proje grupları ile Türkiye’de Açıköğretim Sistemi ile açılacak yeni eğitim alanları tanımlanarak, yaşam boyu eğitime fırsat sağlandı. Böylelikle çağdaş bilgi ve iletişim teknolojilerinden daha yoğun ve yaygın biçimde yararlanıldı ve eğitim programları tasarımlanarak uygulanmasına başlandı.
1998 yılından itibaren Açıköğretim sistemiyle hizmet sunan İşletme, İktisat ve Açıköğretim Fakülteleri’nin akademik programları yeniden yapılandırıldı. Önlisans ve lisans dersleri arasındaki tekrarlar giderildi; içerikler gözden geçirildi. Tüm kitaplar açıköğretim sistemindeki çağdaş gelişmelere paralel olarak yeniden tasarımlandı, yazıldı ve basıldı; kitapların içeriği ile paralel olacak şekilde TV eğitim programları yenilendi; CD-Romlar üretildi. Açıköğretim Sistemi’ne öğrenci alımında kontenjan kısıtları kaldırıldı. 1998 öğretim yılından itibaren TRT 4’ten, öğrencileri bilgilendirmek ve motivasyonlarını arttırmak amacıyla “Üniversitemizden Haberler” isimli haber programı eğitim-öğretim dönemi süresince akademik takvime uygun olarak yayınlanmaya başladı. 1998 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinin akademik sorumluluğunda İlahiyat Önlisans Programı açıldı.
Fakültemizin http://www.aof.anadolu.edu.tr adresinde bulunan İnternet sitesi, öğrencilerin hizmetine sunuldu. 1999 tarihinde ise öğrencilerin sınavlara daha etkin hazırlanmalarını sağlamak amacı ile “İnternet Tabanlı Deneme Sınavları” uygulaması başlatıldı. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi üniversitelerle kurduğu işbirliği çerçevesinde karasal hatlar üzerinden ve uydu bağlantılı olarak Videokonferans ortamını oluşturdu. 1999 yılından başlayarak ara sınav, yıl sonu sınavı ve bütünleme sınavı öncesinde TRT 4’ten bir hafta banttan, bir hafta da canlı olarak “Sınava Hazırlık” programları yayınlanmaya başlandı. 1999 yılında İletişim Merkezi, öğrencilerin her türlü soru, sorun ve önerilerini aktarabileceği bir merkez olarak kuruldu.
2000 yılında Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapılarak Açıköğretim Fakültesinde Okul Öncesi ve İngilizce Öğretmenliği Lisans Programları açıldı.
2001-2002 öğretim yılında ülkemizde ilk kez İnternet dayalı Bilgi Yönetimi Önlisans Programı eğitim-öğretime başladı. Yine aynı öğretim yılında gelişen koşullara uyum sağlamak, kendini farklı alanlarda geliştirmek isteyen örgün bölümde okuyan ve halen bir yükseköğretim programına kayıtlı olan ya da mezunlara yönelik olarak ikinci öğretim olanağı veren “İkinci Üniversite” uygulaması başlatıldı. Açıköğretim’in, örgün yükseköğretime entegrasyonunu sağlamak amacıyla YÖK ile birlikte gerçekleştirilen “Dikey Geçiş” uygulaması başladı.
Yine 2002-2003 öğretim yılında öğrencilerimizin daha başarılı olabilmeleri için İnternet üzerinden ve CD ile alıştırma yazılımlarının üretimine başlandı.
2003-2004 öğretim yılında Jandarma ve Polis Önlisans Meslek Eğitimi Programlarıyla, Jandarma Genel Komutanlığındaki astsubaylarımızın ve Emniyet Genel Müdürlüğünde görev yapan polislerimizin eğitim düzeylerini yükseltmek amacıyla önlisans eğitimi programları başlatıldı.
2004-2005 öğretim yılında ise Kara, Hava ve Deniz Komutanlıkları Personeline Önlisans eğitimi verilmektedir. Bu bölümlerde okuyan öğrenciler için lisans tamamlamalarına yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Açıköğretim Fakültesi’nde internete dayalı e-Öğrenme hizmetleri 1999 yılında Deneme sınavları ile başlamıştır. 2002 yılında e-Alıştırma, 2003 yılında e-Kitap ve 2004 yılında e-Televizyon hizmetleri tasarlanarak yayına girmiştir. Her birisi ayrı siteye sahip bu hizmetler Haziran 2005’de birleştirilerek Açıköğretim e-Öğrenme Portalı adı altında yayınlanmaya başlamıştır. Böylece öğrenciler tek oturumda bir derse ait bütün e-Öğrenme hizmetlerine erişebilir duruma gelmişlerdir.
2005-2006 öğretim Yılında “Birleşmiş Markalar Derneği” üyesi kuruluşların mezunlarını işe almada öncelik verecekleri “Perakende Satış ve Mağaza Yönetimi Önlisans Programı” eğitime başlamıştır.
2006-2007 öğretim yılında Adalet Bakanlığında çalışan lise ve dengi okul mezununa Adalet Meslek Eğitimi Önlisans Programı başlatılmıştır.
2007-2008 öğretim yılında öğretime başlamak üzere Sınıf Öğretmenliği lisans tamamlama programına ilişkin çalışmalar da başlatılmıştır.
2009-2010 öğretim yılında çok farklı alanlarda açtığı 5 lisans ve 17 önlisans programı olmak üzere toplam 22 yeni program açıköğretim sistemiyle öğretim yapan fakültelerde öğretime başlamışlardır. Bunlar içerisinde eğitim-öğretimi dönemlik ve kredili sisteme göre yapılmakta olan programlarda mevcuttur.
Açıköğretim Fakültesinde “Adalet”, “Coğrafi Bilgi Sistemleri”, “Eczane Hizmetleri”, “Elektrik Enerjisi Üretim İletim ve Dağıtımı”, “Fotoğrafçılık ve Kameramanlık”, “Gıda Kalite Kontrolü ve Analizi”, “İşletme Yönetimi”, “Kimya Teknolojisi”, “Kültürel Miras ve Turizm”, “Lojistik”, “Medya ve İletişim”, “Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası”, “Radyo ve Televizyon Programcılığı”, “Spor Yönetimi”, “Tıbbi Laboratuar Teknikleri”, “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler”, “Turizm ve Seyahat Hizmetleri” önlisans programları ile “Felsefe”, “Sosyoloji” ve “Türk Dili Ve Edebiyatı” lisans programları açılmıştır.
“Eczane Hizmetleri”, “Gıda Kalite Kontrolü ve Analizi”, “Kimya Teknolojisi”, “Tıbbi Laboratuvar Teknikleri”, “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler” önlisans programları dönemlik-kredili, “Coğrafi Bilgi Sistemleri” ise yıllık kredili olarak açılmıştır.
İktisat Fakültesinde “Uluslararası İlişkiler” ile İşletme Fakültesinde “Konaklama İşletmeciliği” lisans bölümleri açılmıştır.
2009-2010 öğretim yılında Azerbaycan programları açılmıştır.
2010-2011 öğretim yılında yıllık sistemde eğitim yapan İlahiyat Ön Lisans Programı pilot uygulama olarak dönemlik-kredili sisteme geçirilmiştir.
2010-2011 öğretim yılında TRT ile Anadolu Üniversitesi arasında yapılan stratejik işbirliği ile kurulan TRT Okul kanalı 31 Ocak 2011 tarihinde yayın hayatına başlamıştır. Programların TRT ve Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlandığı TRT Okul kanalında, her yaştan insana hitap eden eğitim programlarının yanı sıra gençlere yönelik farklı program türleri de yer almaya başladı.
Anadolu Üniversitesi, sadece Açıköğretim sistemindeki öğrenciler için değil, örgün eğitim alan öğrencilerin de yararlanabileceği ders programlarının çekimine ağırlık vermekte, İktisattan Temel Bilgi Teknolojilerine, bütün üniversite ders programlarına destek sağlamayı hedeflemektedir. Ayrıca, Üniversite tarafından, öğrencilere rehberlik edecek farklı danışmanlık programları, eğitim-kültür programlarının çekimleri yapılmaktadır.
2011-2012 öğretim yılında Açıköğretim Fakültesinde “Çağrı Merkezi Hizmetleri” önlisans programı ile “Tarih” lisans programı açılmıştır.
2011-2012 öğretim yılında daha önce dönemlik-kredili sistemde öğretim yapılan 7 programın yanı sıra Açıköğretim Fakültesi’nin 11 programı dönemlik-kredili sisteme geçirilmiştir. Yeni açılan iki programla birlikte 2011-2012 öğretim yılında toplam 19 programda dönemlik-kredili sistemde eğitim öğretim yapılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 44. maddesi 6111 sayılı Kanunun 171. maddesi ile değiştirilmiştir. 44. maddede yapılan değişiklik ile Yükseköğretim Kurumlarında, öğretim faaliyetlerinin dönemlik olarak düzenlenmesi, ders saatleri ve öğrenciler için öngörülen diğer faaliyetler için gerekli çalışma saatleri göz önünde bulundurularak Yükseköğretim Kurulu Senatoları tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde ders kredilerinin hesaplanması hüküm altına alınmıştır. Yapılan yasal düzenleme nedeni ile Açıköğretim, İktisat, İşletme Fakültelerindeki lisans ve önlisans düzeyinde yapılan eğitim-öğretimin dönemlik ve kredili sisteme göre yürütülmesini gerektirmektedir.
Bu nedenle 2011-2012 öğretim yılında Açıköğretim Fakültesinde daha önce dönemlik-kredili sistemde öğretim yapılan 7 önlisans programı ile birlikte toplam 19 lisans ve önlisans programında dönemlik-kredili sistemde eğitim-öğretim yapılmaya başlanmıştır.
2011-2012 öğretim yılında Batı Trakya’da bulunan Türk soydaşlarına yönelik Batı Trakya programları açılmıştır.
2012-2013 öğretim yılında Açıköğretim, İktisat, İşletme Fakültelerinin yıllık mutlak sistemde eğitim-öğretim yapılan bölüm ve programlarının tamamı dönemlik-kredili sisteme geçirilmiştir.
2012-2013 öğretim yılında Batı Avrupa programları kapsamında Makedonya ve Kosova programları açılmıştır.
Açıköğretim, İktisat, İşletme Fakültelerinde yıllık sistemde öğretim yapılmakta iken; 2009-2010 öğretim yılında 6 programda, 2010-2011 öğretim yılında 1 programda, 2011-2012 öğretim yılında 19 programda, 2012-2013 öğretim yılında ise tüm programlar dönemlik-kredili sisteme geçilmiştir.
Açıköğretim sisteminde dönemlik-kredili sisteme geçişle birlikte öğrencilere sunulan öğrenme ortamları yeniden tasarlandı.
Açıköğretim sisteminde temel öğretme-öğrenme aracı olan ders kitapları 1982 den beri açıköğretim sistemine göre ve öğrencinin kendi kendine öğrenmesini sağlayacak şekilde planlı ve örgütlü bir çalışma sonucunda hazırlanmaktaydı. Açıköğretim sisteminde kullanılan ders kitapları dönemlik-kredili sisteme uyacak şekilde yeniden tasarlanıp yazıldı. Ders kitapları, alanında deneyimli ve uzman bilim adamları, editör, eğitim teknologları, televizyon editörü, sanat danışmanları, dil ve ölçme-değerlendirme uzmanları tarafından tasarlanıp yazılmaktadır.
Akademik Danışmanlık Hizmetleri, 2013–2014 öğretim yılı itibariyle tüm iller (Muş İli hariç) ve 9 ilçe merkezinde (Alanya, Bandırma, Biga, Bozüyük, Elbistan, Fethiye, İnegöl, İskenderun, Nazilli) yürütülmüştür.
Açıköğretim sistemindeki programlara kayıtlı öğrencilerin bireysel ders çalışma süreçlerini ve faaliyetlerini desteklemek amacıyla hazırlanmış bir öğrenme yönetim sistemi olan Açıköğretim e-Öğrenme Portalı’nın kuruluş öyküsü 1999 yılına dayanmaktadır. Öğrencilerin sınavlara hazırlık süreçlerini destekleyici çevrimiçi deneme sınavları uygulaması (e-sınav) ile temelleri atılan Açıköğretim e-Öğrenme Portalı, öğrenenlerin bireysel öğrenme ihtiyaçlarına odaklanmış yenilikçi e-öğrenme uygulamalarıyla zenginleştirilmiştir. 2010-2011 öğretim yılına gelindiğinde yararlanan kullanıcı sayısı ve sunduğu e-öğrenme hizmetleri açısından Açıköğretim e-Öğrenme Portalı Türkiye’nin en büyük eğitim portalı olarak değerlendiriliyordu.
Yıllık mutlak sistemden dönemlik kredili sisteme geçiş süreci kapsamında en güncel teknolojilerle çağın gereklerine uygun olarak yeniden desenlenen Açıköğretim e-Öğrenme Portalı, kullanıcı bazında özelleştirilmiş modüler bir öğrenme yönetim sistemidir. Rol tabanlı bir hiyerarşi ile yönetilen Açıköğretim e-Öğrenme Portalı’nda her programın kendine ait bir web sitesi bulunmaktadır. Programa ilişkin genel bilgiler, program kapsamında okutulan derslerin tanıtım bilgileri, akademik takvim ve duyurular ilgili programın web sitesi üzerinden kullanıcıların bilgisine sunulmaktadır.
Portal’da yayınlanan tüm e-öğrenme hizmetleri ders bazında ve öğrenciye özel olarak sunulmaktadır. Kullanıcı adı ve parola ile sistemde oturum açtıktan sonra erişilebilen kişisel çalışma alanları ile öğrenciler dersler kapsamında sunulan e-öğrenme hizmetlerinden faydalanabilmektedirler. Portalda şu an etkileşimli e-kitap, e-seminer, deneme sınavları, sesli kitap, özet konu anlatımları ve alıştırma soruları öğrencilerinin kullanımına sunulmaktadır.
Açıköğretim sisteminde programlara özgü duyurulara, program tanıtım bilgilerine, akademik takvime, kılavuzlara ve e-öğrenme ortamlarının kullanımı gibi birçok önemli bilgilere erişim için http://ogrenci.anadolu.edu.tr internet sitesi, öğrencilerin hizmetine sunuldu.
Açıköğretim sistemindeki öğrencilere, öğrencilik işlemlerine ilişkin her türlü sorularına cevap verebilmek için 444’lü servis hattı üzerinden Açıköğretim Etkileşim Merkezi (çağrı merkezi) 2012 Kasım ayında açılmıştır.